Urdaibaiko espazio naturala, Bizkaian, Biosfera Erreserba izendatu zuen UNESCOk 1984an. Oiz mendian jaio eta Kantauri itsasora isuri arte, Oka ibaiak edertasun eta balio handiko padurak sortu ditu. Ingurune zoragarri honetan egiteko lau plan proposatzen dizkizugu , haren potentzial guztiaz goza dezazun.
Iragaitzazko milaka hegaztik bisitatzen dute urtero 220 kilometro karratutik gorako padura hau. Baina Okaren ibaiertza baino gehiago da. Hariztiz eta artadi kantauriarrez betetako gunea da, surflariek asko preziatzen dituzten hondartza basatiz eta marinel-izaerako kostaldeko herri txikiz osatua.
Lau plan aurkezten dizkizugu paraje honetan, ingurune osoaz gozatzeko aukera izan dezazun. Mota guztietako bisitari edo turistek gustuko izango dituzten lau plan. Ibilbide naturalak, ondare historikoa, hondartza zoragarriak... Zuk aukeratu zer egin.
Urdaibai: xendazale guztientzako ibilbideak
Naturarekin kontaktuan egotea gustatzen bazaizu, orotariko ibilbideak eskaintzen ditu Urdaibaik. Historia, artea, natura eta kultura fusionatzen dituzten ibilbideak.
Hona hemen Urdaibain egiteko ibilbide interesgarrienetako batzuk.
Ardoaren eta arrainaren ibilbidea
Bizkaiko arrantza-portu nagusien eta Arabako Errioxaren artean antzina merkatariek egiten zuten ibilbidea zen. Ibilbidea oinez egitea gomendatzen da. 7 etapa dira guztira eta, hegoaldetik iparraldera, 6 eta 8 egun bitartean behar dira.
Golako ibilbidea
Egun batean egiteko moduko ibilbide laburren bila bazabiltza, Golako ibilbidea,Golako ibaitik abiatzen dena, aberastasun-iturri izan da Arratzu eta Mendata udalerrietarako. Burdinolak, errotak eta hariztiak ugaldu dira haren inguruan. Ibilbidea 5kilometro luze da.
Illuntzarreko ibilbidea
Ibilbide hau bereziki ederra da eta, bereziki zaila ez den arren, ahalegin fisiko handia eskatzen du. Illuntzar gailurra, Nabarnizen, Urdaibaiko Biosfera Erreserbaren begiratoki naturala da. 10,5kilometroko ibilbidea da.
Haran sorginduen bidea
Nabarmentzekoa da Haran sorginduen bidea ere, ibilbide ederra Kortezubiko Oma auzoko paisaia harrigarrietan barrena, eta Agustín Ibarrola artistak sortutako baso sorginduan barrena. Ibilbidea 6kilometro luze da guztira.
Done Jakue bidea
Ibilbideez ari garela, ezin ahaztu Done Jakue bidea. Urdaibaitik Kostaldeko Done Jakue Bidea igarotzen da, Santiago de Compostelarako jatorrizko erromesaldi-ibilbideetako bat.
Ibilbide osoa Irundik Santiago de Compostelaraino doa, eta Urdaibain zehar balio natural handiko paisaien eta bideari loturiko ondare-elementu interesgarrien artetik igarotzen da.
Bidearen etapak honela daude markatuta: Markina Xemeindik Gernika-Lumora (24,8 km) eta Gernika-Lumotik Lezamara (21,8 km).
Urdaibaiko ezinbesteko bisita gidatuak
Urdaibai 22 udalerrik osatzen dute. Guztiek merezi dute geldialdia, eta planak egiteko aukera ematen dute; deigarrien egiten zaizkigunak aukeratu baino ez dugu egin behar. Baina, gainera, badaude beste jarduera batzuk ere, geldialdia egitea merezi dutenak. Hona hemen horietako pare bat, ezinbestekoak.
Urdaibai Bird Center
Urdaibaiko Erreserbaren natura hurbilagotik ezagutu nahi duten bisitari guztiek bisitatu beharko lukete Urdaibai Bird Center. Hegaztiei buruzko museo eta ikerketa-zentro handia izateaz gainera, paduraren behatoki paregabea delako da berezia, Erreserbaren bihotzean bertan baitago.
Zentro bizia da, eta hegaztiek zehazten dute zer norabide hartzen duen. Funtsean, Urdaibai Bird Center hegaztien migrazioko ezinbesteko igaroleku eta geldileku delako.
Zentroak bisitak audio-giden bidez egiteko aukera ematen du, zentroa modu autonomoan bisitatzeko, baita bisita gidatuen bidez ere, aldez aurretik hitzordua eskatuta.
Ekoetxea Urdaibai
Urdaibaiko naturaguneko ezinbesteko beste puntu bat Ekoetxea Urdaibai da, Euskadiko Biodibertsitate Zentroa, XV. mendean eraikitako Busturiko Madariaga Dorrean dagoena.
Bi helburu ditu: natura-ondarearen aniztasuna, funtzioak eta aberastasuna erakusgai jartzea eta, aldi berean, biodibertsitatearen ezagutza eta balorizazioa sustatzea.
Zentroa bi ataletan banatuta dago: Ezagutza Unitatea eta Parte-hartze publikoko arloa edo erakusketa-eremua. Erakusketa-eremua bisitatu ondoren, Madariaga Dorretxeko behatokira joan daiteke bisitaria, inguruko paisaien ikusgarritasunaz gozatzeko.
Ur-jarduerak Urdaibain
Uretako kirolen zaleak edo itsasoaz lasaiago gozatzea atsegin dutenak ere harrituko ditu Urdaibaik. Kostaldean surfean aritzea, kanoan ibiltzea, kayaka erabiltzen ikastea edo paddle surfarekin entretenitzea. Jarduera-eskaintza zabala eta askotarikoa, aire zabaleko aisialdiaz gozatzeko. Mundu guztiari zuzendua.
Bermeon ibilbide erregularrak egiteko aukera duzu laket-ontzietan edo zetazeoak ikusteko ontzietan, Hegaluzen. Lasaitasun handiagoaren bila bazabiltza, belaontziak aloka ditzakezu Matxitxako Nautikan, patroiarekin edo patroirik gabe, itsas zabalean egun batez gozatzeko.
Ibarrangelun orotariko jarduerak egin ditzakezu. Ur Urdaibain orotariko abentura- eta natura-jarduerak egin ahalko dituzu. Jaitsierak kanoan, kayak-ibilbideak eta -alokairua, baita stand up paddlea ere. Surfa gustatzen bazaizu, berriz, egiteko edo ikasteko aukera duzu Laga Surf Camp Hostelen.
Urdaibaiko ondare historikoa
Urdaibaiko bisitariek jakin behar dute historian zehar naturaguneko biztanleek modu askotara utzi dutela beren arrastoa. Gotorlekuak, labar-artea gordetzen duten milaka urteko haitzuloak, nekropoliak...
Leku horietakoren batera ihesaldia eginez gero, ederki ulertuko duzu nolakoa zen inguru haietan bizitzea duela ehunka edo milaka urte.
Santimamiñeko haitzuloak
Urdaibaiko ondarearen toki deigarri eta zaharrenetako bat Santimamiñeko haitzuloak dira, Kortezubi udalerrian. Bizkaiko arkeologia-aztarnategi garrantzitsuena da, eta Gizateriaren Ondarea. Duela 14.000 urte baino gehiagoko giza kokalekuen hondarrak eta berrogeita hamar bat labar-pintura daude han.
Foruko multzo historikoa
Nahitaez bisitatu beharrekoa da Foruko multzo historikoa ere. Tourseko San Martinen elizak eta erromatarren herrixkak osatzen dute. Elizak 2000 urteko historia du, eta Bizkaian sekuentzia historiko osoena duen espazio arkeologikoa da. Tenplua XVI. mendekoa da, baina barrualdean lehenagoko garai bateko hondarrak, nekropoli zaharrak eta erromatarren garaiko eraikinak daude.
Arrolako Oppiduma
Ikusteko askoz toki gehiago ditu Urdaibaik. Arrolako Oppiduma, Arrola mendiaren gailurrean. 2.300 urteko gotorlekua, Burdin Aroko bizimodua agerian uzten duena, harresi, ate eta zulo izugarriekin. Ekialdeko Kantauriko herri gotortu garrantzitsuenetako bat da.
Ereñozarko San Migel baseliza
Ezin dugu ahaztu Ereñozarko San Migeleko Erdi Aroko gailurra, Ereño herrian. Mundakako itsasadarreko ia txoko guztietatik ikusten da baseliza. Udan bisita gidatuak egiten dira, gure historiako etapa ezezagunenetako bat berpizteko.
Portuondo
Kostaldean amaituko dugu, Portuondoko portu erromatarrean. Kokaleku erromatarra eta, agian, baita itsas zirkulazioko portua ere. Erromatarren zeramikak eta brontzezko txanponak aurkitu dira han.
Aurkeztu dizkizugun plan hauekin guztiekin, Urdaibaiko naturaguneko Biosfera Erreserba topera gozatuko duzu. Natura, ondarea, historia eta turismoa elkartuta, paraje apartaz gozatzeko.
Irudia: turismourdaibai.com