2008an ezarri zen emakumezkoen kategoria. Lehen urte horretan Euskadiko, Kantabriako, Galiziako eta Kataluniako traineruek hartu zuten parte.
Euskadiko kirol-ekitaldi ezagunenetariko bat da Kontxako bandera. Iraileko lehenengo bi igandeetan, traineru onenak bandera desiratua lortzeko lehiatzen dira Donostian. Hemen kontatuko dizugu nolakoak diren Kontxako estropadak, noiz sortu ziren eta zein izan diren irabazleak; eta, gainera, denboraldiko traineru-lehiaketa garrantzitsuenaren egitaraua aurkeztuko dizugu.
Kontxako bandera izen handiko traineru-lehiaketa bat da. Donostiako Kontxako badian jokatzen da, iraileko lehenengo bi igandeetan.
“Arraunaren olinpiada” ere esaten zaio, denboraldiko proba garrantzitsuena baita. Izan ere, kirol-diziplina horretako hiru lehiaketa nabarmenenetako bat da, Espainiako Txapelketarekin eta Espainiako Arraun Ligarekin batera; ACT Liga eta Eusko Label Liga izenez ere ezaguna da.
Kontxako bandera klasiko bat da estropaden artean. Kirol-hitzordua eta ludikoa da, urtero milaka bisitari erakartzen dituena.
2023ko Kontxako banderako egitaraua
2023an, egun hauek hartu beharko dituzu kontuan:
- Abuztuak 31, osteguna: sailkapen-estropadak.
- 17:30ean, emakumezkoen kategoria; 18:00etan, gizonezkoen kategoria.
- Irailak 3 eta 10, igandeak: Estropaden finalak.
- 11:00etan, emakumezkoen kategoria; 12:00etan, gizonezkoen kategoria.
Aurten ere, guztia dago prest traineruak emozioz bizi ditzazun, arraunlariek ontzia prestatu eta patroia, oinak busti ez ditzan, ontzira igotzen duten une horretatik hasita.
Honela bizi izaten da Kontxako bandera:
Kontxako banderako estropadetako kategoriak
Kontxako banderak tradizioak mantentzen ditu, eta urtetik urtera errepikatzen diren egiturari eta arau ofizialei jarraitzen die.
Hasieran, gizonezkoen lehiaketa bakarrik jokatzen zen, baina gaur egun gizonezkoen kategoria eta emakumezkoena daude.
Nolakoa da Kontxako banderako estropada?
Lehiaketa bi jardunalditan eta bi txandatan banatzen da, eta bakoitzean lau traineruk hartzen dute parte.
Bi kasuetan, gizonezkoen kategorian eta emakumezkoenean, estropada tradizionala izaten da, baina bi luzekoa eta ziaboga bakarrekoa.
Gizonezkoen lehiaketan, traineruek hiru itsas milia inguru egiten dituzte, eta irteera eta helmuga Kontxako hondartza (Donostia) ezagunetik gertu izaten dira.
Emakumezkoen proban, ibilbidea gizonezkoenaren erdia izaten da gutxi gorabehera: milia bat eta erdi.
Kontxako banderarako sailkapen-txandak
Lehiaketako lehenengo igandearen aurreko ostegunean egiten dira sailkapen-txandak.
Erlojupeko estropadak izaten dira. Zazpi traineru ateratzen dira, zortzigarren postua beti baitagokio Donostiako taldeari, probako anfitrioi gisa.
Modu horretan osatzen dira igandeko estropaden finaletarakoparte-hartzaileen behin betiko parrilak.
Bi igandeetako estropadetako denborak batuta emaitza onena dutenak dira irabazleak, eta haientzat izango da Kontxako bandera preziatua.
Kontxako banderaren irabazleak
Kontxako bandera izen handiko lehiaketa denez, arraunlari onenak elkartzen ditu urtero.
2022an, gizonezkoen kategorian, Bermeoko trainerua izan zen garaile. Traineru horrek du, halaber, lehiaketan erregistratutako denbora ofizial onena.
Hala ere, lehiaketaren historian Oriok lortu ditu bandera gehien, 32 eskuratu baititu.
Emakumezkoen kategorian, Sociedad Deportiva Rías Baixas da ranking orokorreko lehena, lehenengo bost edizioak irabazi baitzituen. Bestalde, Orio garaile izan zen 2019an, 2020an eta 2022an.
2023ko Kontxako banderan parte hartuko duten traineruak
2023an traineru hauek lehiatuko dira Kontxako banderan.
Gizonezkoen kategoria
- Bermeo Urdaibai
- Hondarribia
- Zierbena Bahias de Bizkaia
- Donostiarra Amenabar
- Orio Orialki
- CR Cabo da Cruz
- Getaria
- Lekittarra Elecnor
- Kaiku Berez Galanta
- Ondarroa Cikautxo
- Itsasoko Ama Santurtzi
- Samertolameu Fandicosta
Emakumezkoen kategoria
- Donostia Arraun Lagunak
- Orio Orialki
- Nortindal Donostiarra
- Tolosaldea Arraun Kluba
- Hondarribia Bertako Igogailuak
- Hibaika Jamones Ancin
- CR Cabo da Cruz
- SD Tirán Pereira
Kontxako banderaren historia
130 urte baino gehiago dira Kontxako bandera jokatzen dela.
Kontxako lehenengo estropada 1879ean egin zen.
Urte batzuk lehenago, 1854an, lehenengo traineru-lehiaketa egin zen. Haren arrakasta ikusita, Donostiako udalak bere proba propioa antolatzea erabaki zuen, eta arrantzaleak gonbidatu zituen parte hartzera.
Izan ere, arrantza-tradizio handiko tokietan egin izan dira estropadak tradizionalki.
Traineruen tradizioa
Orain kirol gisa egiten da, baina, duela zenbait hamarkada, ontzia arrantzategietara zuzendu eta kaira itzultzeko modua zen. Zenbat eta urrunago eta zenbat eta bizkorrago joan, hobeto.
Traineruak, sarritan, baleak arrantzatzeko erabiltzen ziren.
Izan ere, diotenez, Kontxako banderaren jatorria da baleak arrantzatzeko eta lehorrera eramateko izaten zen “lehia”; behin lehorrean, baleak erakusten zituzten, eta ordainsaria jasotzen zuten.
Gaur egun, hiri osoak bizi duen kirol-ekitaldi bilakatu da Kontxako bandera.
Ikusleek koloretako banderen eta sirena-hotsen artean egiten diete harrera arraunlariei: Kontxako badia agertoki paregabe bilakatzen da Donostiako estropada tradizionalak topera bizitzeko.
Iturria: Donostiako Udala, San Sebastián Turismo, Donostia Kultura.