Hondarribiko Alardea irailaren 8an ospatzen da urtero, eta Hondarribiko jaietako unerik bereziena da. Milaka pertsona kalera ateratzen dira frantsesen 1638ko setiotik askatzea oroitzen duen desfilea ikusteko. Urtero berritzen dute Guadalupeko Ama Birjinari emandako botoa, garaipenean emandako laguntza eskertzeko. Hondarribiko Alardearen jatorriari eta desfileari buruz, eta Hondarribiko jaien 2024ko egitarauari buruz gehiago kontatuko dizugu. Gogoan hartu, jaiak irailaren 6tik 11ra dira eta.
2024ko Hondarribiko alardea
Irailaren 8a hondarribiarren zaindariaren eguna da, Guadalupeko Ama Birjinarena. Jaieguna izaten da Hondarribian, eta aurten irailaren 9ra mugitu da (astelehena) 8a igandea delako.
Egun horretan ospatuko da 2024ko Hondarribiko Alardea, Hondarribiko jaietako ekitaldi nagusia. Hondarribiko Alardean, Guadalupeko Amari egindako botoa berriztatzen da urtero, haren egunean. Eta zergatik egiten da? Eskerrak emateko herriak 1638an jasan zuen Frantziako armadaren setiotik askatzeagatik.
Baina Hondarribiko 2024ko jaiak alardea baino egun batzuk lehenago hasten dira, eta ondoren ere jarraituko dute. Zehazki, irailaren 6tik 11ra luzatuko dira, ostiraletik asteazkenera, eta jardueraz eta musikaz beteta datoz. Beraz, Hondarribiko Alardearen xehetasunak kontatu aurretik, Hondarribiko 2024ko jaietako egitaraua azaldu nahi dizugu, egun handiaren aurretik motorrak berotzen joan zaitezen.
Hondarribiko 2024ko jaietako egitaraua
Hondarribiko 2024ko jaien egitaraua irailaren 6an hasiko da, ostiralean, ditzakezu Hondarribiko Udalak iragarri dituen, gauean Alardearen kantinerak aurkezteko desfilearekin.
Irailaren 7an, goizean, haurren danborrada eta Hondarribiko 2024ko jaien hasiera ofiziala ospatuko dira.
Irailaren 8a da Hondarribiko Alardearen egun handia. Ekitaldiak eta ibilbidea beherago kontsultatu ditzakezu.
Irailaren 11ra arte jarraituko dute jaiek, eta su-festa batekin agurtuko dituzte.
Irailak 6, ostirala
- 11:00. Udaletxeko arkupeak: Pregoi Txikia, Hondarribiko Txistu Taldearekin.
- 11:00. Udaletxeko balkoia: gaztetxoentzako zezen-entzierroa iragartzen duen txupinazoa.
- 11:30. Santa Maria Arkua eta hirigune historikoa: haurrentzako entzierroa zezen puzgarriekin
- 16:00. Gipuzkoa plaza: haur eta gaztetxoen margo lehiaketa.
- 16:00. Benta: mus-txapelketa.
- 17:30 - 21:00. Kasino Zaharreko lorategia: Gazte Kanttua: haur eta gaztetxoentzako jarduerak: graffiti-tailerrak, disko-festa eta freestyle.
- 18:00. Arma plazatik abiatuta: erraldoiak eta buruhandiak.
- 22:30. Nafarroa Behera kaletik abiatuta: kantineren aurkezpen-desfilea.
- 23:30. Arma plaza: Hondarribiko Hiria musika-bandaren kontzertua.
- 00:00. Benta: Zea Mays eta DJ Azkura.
Irailak 7, larunbata
- 11:15. Mendelu auzotik abiatuta: haurren danborrada.
- 12:00. Arma Plaza: txupinazoa
- 12:15. Arma Plaza: ERRALDOIAK ETA BURUHANDIAK. Haurren danborradarekin batera, Arma Plazatik abiatu eta kalez kale ibiliko dira.
- 12:30. Udaletxea: Hiriko Urrezko Intsignia jartzeko ekitaldia.
- 18:30. Hondarribiko Hiria musika-banda kalez kale ibiliko da.
- 20:00. Jasokundeko eta Sagarrondoko Ama Birjinaren eliza: Te Deum eta Salbea.
- 20:00. Guadalupeko eliza: salbe herrikoia eta deskargak.
- 22:00. Benta: Doctor Deseo.
Irailak 8, igandea
- 05:00. Alborada.
- 06:00. Danborradaren eta Hondarribiko Hiria musika-bandaren diana. Jarraian, Hondarribiko Hiriak Guadalupeko Ama Birjinari, bere esker ona azaltzeko emandako hitza betetzea.
- 11:30. Guadalupeko eliza: meza nagusia.
- 23:00. Benta: Akerbeltz eta DJ Bull.
Irailak 9, astelehena
- 09:00. GOIZUT dultzaineroen diana.
- Butron pasealekua. Txikientzako moto-lasterketa.
- 11:00 - 13:30. Harresietan, zezen-plazaren aurrean: haur-parke erraldoia.
- 11:00 - 13:30. Harresietan, Gernikako Arbolan: shetland eta poney gaineko ibilaldiak.
- 12:00. Butron pasealekua. Txiki Chef tailerrak.
- 12:30. Kale Nagusia: sokamuturra, Goizut dultzaineroekin.
- 16:30. Gipuzkoa plaza: puzzleak bikoteka.
- 17:00. Zezen-plaza: erraldoiak eta buruhandiak.
- 17:00 - 20:00. Harresiak: haur-parke erraldoia.
- 18:00. Gernikako Arbola: Kemen Dantza Taldea, Ezpatadantza.
- 21:00. San Pedro kalea: zezensuzkoen entzierroa.
- 21:00. Benta: Hok ttuk amalau, Belako eta J Martina.
- 22:30. Arma plaza: Elegancia Mexicana Mariachi Imperialo.
Irailak 10, asteartea
- 09:00. Goizut dultzaineroen diana.
- 10:00. Jasokunde eta Sagarrondoko Ama Birjinaren Eliza: meza nagusia.
- 10:00. Benta: kuadrillen arteko jolasak.
- 11:00 - 13:30. Harresietan, zezen-plazaren aurrean: haur-parke erraldoia.
- 12:00. Zezen-plaza: erraldoiak eta buruhandiak.
- 12:30. San Pedro kalea: sokamuturra San Pedro kalean, Abiyuan txarangak girotuta.
- 14:30. Benta: herri-bazkaria gazteentzat.
- 17:00 - 20:00. Harresiak: haur-parke erraldoia.
- 17:30. Kasino Zaharra: Gazte Kanttua, Andoni Oilokiegirekin.
- 18:00. Kasino Zaharra: Gazte Kanttua, Anixerekin.
- 18:30. Martxoak 8 plazatik: Zker Band elektrotxarangaren kalejira.
- 19:00. Kasino Zaharra: Gazte Kanttua, Miruarekin.
- 20:00 - 00:00. Kasino Zaharra: Gazte Kanttua: DJ Set Kiliki Frexkon eta DJ Aitana Grandes.
- 22:30. Arma plaza: Belar Hostoak.
- 23:00. Benta: Esne Beltza eta DJ Elepunto.
Irailak 11, asteazkena
- 09:30. Goizut dultzaineroen diana.
- 09:30. Zumardia: azienda-, fruta- eta barazki lehiaketa.
- 10:30. Kasino Zaharra: toka-txapelketa.
- 12:00. Zumardia: Egaña eta Peñagarikano bertsolarien saioa.
- 12:00. Zezen-plazatik abiatuta: erraldoiak eta buruhandiak.
- 17:00. Zumardia: animalien erakusketa.
- 17:30. Arma Plaza: Markeliñe Mimo Taldearen ikuskizuna.
- 18:00. Jostaldi pilotalekua: profesional-mailako pilota-partida.
- 18:00. Portua auzoa: kantu-jira, Meakako Adixkideak Dantza Taldearen eskutik.
- 18:00. Zumardia: herri-kirolak eta trikitilariak.
- 18:30. Soroetako frontoian: txokolatada.
- 18:30. Santiago kalea: euskal erromeria, dantza plazan, Meakako Adixkideak Dantza Taldearen eskutik.
- 19:00. Gernikako Arbola: disko-festa, Xaibor-en eskutik.
- 20:45. Benta: “Lo mejor de Yllana” antzerki-ikuskizuna.
- 21:00. San Pedro kalea: zezensuzkoen entzierroa.
- 22:30. Su artifizialak.
Hondarribiko 2024ko Alardearen programa
Esan bezala, irailaren 8a, igandea, egun handia da Hondarribiko jaietan. Hiriko kaleak zeharkatzen dituen desfile handiaren unea da.
Kontsultatu hemen ibilbidea, jarduera nagusiak eta Hondarribiko 2024ko Alardearen egitaraua.
Desfile jendetsu hori izaten da Alardeko ekintza nagusia. Konpainia parte-hartzaileetako txilibito-, erredoble- eta danbor-joleek eta eskopetariek osatzen dute segizioa.
Goiz-erdian, herriko kaleak zeharkatu ondoren, Guadalupeko santutegiraino igotzen dira. Han, meza egiten da setioan hil ziren guztien omenez eta, ondoren, erromeria herrikoi handi bat egiten da.
Arratsaldean, segizioak bueltako bidea hartzen du, sinbolismoz betetako ohitura zaharrei jarraituz.
Hondarribiko Alardearen hasiera
Hondarribiko elizako kanpaiek iragartzen dute alarde berria.
Desfilea hasteko, konpainia eta unitateak Gernikako Arbolako belardietan elkartzen dira, eta Arma plazarako bidea hartzen dute.
Ondoren, Jasokundearen eta Sagarrondoko Andra Mariaren elizaren atarira joaten dira. Han egiten da eguneko ekintza sinbolikoenetako bat: Bandera jasotzea.
Zenbait deskarga eta salba egin ostean, segizioak Saindua baselizarako bidea hartzen du. Aurrean joaten da Zalditeriako Bateria, eta, haren ondoren, artilleriakoa.
Baselizara iristean, harrera egiten diote elizako kabildoari, eta, ondoren, bandera eliza barruan uzten dute.
Hondarribiko Alardeko musika eta agurra
Santutegiko mezaren ondoren, konpainiak Gurutzearen zelaian biltzen dira, eta ohiko deskargak egiten dituzte.
Arratsaldez, bueltako bidean, Arma plazan eta eliz atarian geratzen dira berriro, Bandera itzultzeko.
Eguneko bigarren zati honetan, musikak garrantzi handia hartzen du. Hala, Musika Bandak eta Danborradak elkarrekin jotzen dituzte Fagina eta Zapatero, Burgumaisuak lerroak hausteko agintzen duenean, eta bakoitza bere lekura itzultzen da.
Hondarribiko Alardearen ordutegia eta ibilbidea
Hemen dituzu 2024ko Hondarribiko Alardearen Ondarea Sustatzeko Elkartearen eta Hondarribiko Alardeko Jaizkibel Konpainiaren Alardeen ordutegiak eta ibilbideak.
Irailak 8, igandea
- 07:00etatik 07:55era: “Hondarribiko Alardearen Ondarea Sustatzeko Elkarteko” Unitateak eta Konpainiak elkartuko dira Gernikako Arbolan.
- 07:45ean: “Hondarribiko Alardeko Jaizkibel Konpainia” batuko da Gernikako Arbolan.
- 08:00etan: “Hondarribiko Alardeko Jaizkibel Konpainiak” martxa hasiko du Arma Plazarantz.
- 08:45ean: “Hondarribiko Alardeko Jaizkibel Konpainiak” libre utziko du Harresilanda kalea Arma Plazatik jaitsi ondoren Sainduara joateko.
- 08:55ean: “Hondarribiko Alardearen Ondarea Sustatzeko Elkartea” martxa hasiko du Arma Plazarantz.
- 9:00etan: “Hondarribiko Alardeko Jaizkibel Konpainiak” bere martxa amaituko du Sainduako baselizan (Jaizkibel Etorbidea).
- 9:20etan: “Hondarribiko Alardearen Ondarea Sustatzeko Elkarteak” bere bandera jasoko du Elizan.
- 9:40etatik 11:30era: “Hondarribiko Alardearen Ondarea Sustatzeko Elkarteak” Arma Plazatik Sainduko baselizan amaitu arte desfilatuko du (Jaizkibel Etorbidea).
- 10:00etatik 11:00etara: “Hondarribiko Alardeko Jaizkibel Konpainiak” Guadalupen desfilatuko du.
- 12:45etik 14:00etara: “Hondarribiko Alardearen Ondarea Sustatzeko Elkartea” Guadalupen desfilatuko du.
- 17:10ean: “Hondarribiko Alardeko Jaizkibel Konpainia” martxari ekingo dio berriro Saindua Ermitatik, portutik igaro eta Arma Plazan amaituz.
- 18:00etan: “Hondarribiko Alardearen Ondarea Sustatzeko Elkarteak” martxari ekingo dio berriro Sainduako Ermitatik, portutik igaro eta Arma Plazan amaituz.
- 18:15ean: “Hondarribiko Alardeko Jaizkibel Konpainia” Arma Plazatik jaitsiko da kale nagusian zehar Etxenaguasia Margolaria kaleraino, Gipuzkoa plazan amaitzeko.
- 20:00etan: “Hondarribiko Alardearen Ondarea Sustatzeko Elkartearen” konpainiak Arma Plazan bildu ondoren, Burgomaisuak fusileriako deskarga orokorrak aginduko ditu Gazteluko fatxadan jarriko den Estandartearen aurrean. Ondoren, eta Alardearen liturgian hainbat pauso eman ondoren, Burgomaisuk "Hautsi lerroak" agindua emango du. Orduan, Konpainiak eta Unitateak Nagusi kaletik jaitsiko dira beren jatorrizko puntuetara joateko.
Konpainiak eta kantinerak Hondarribiko Alardean
Hogei bat konpainiak osatzen dute Hondarribiko Alarde ikusgarria.
Konpainia bakoitzak bere soldadu-batailoia eta bere kantinera ditu, zeina konpainiaren buruan joaten baita. Kantineren hautaketak eta aurkezpenak ospe handia hartu du azken urteetan.
Hona hemen parte hartzen duten konpainietako batzuk: Jaizubia, Arkoll, Akartegi, Montaña, Kosta, Gora Ama Guadalupekoa, Gora Gazteak, Ama Guadalupekoa, Beti Gazte, Gora Arrantzale Gazteak, Mendelu, Olearso, Done Pedro Itsas Gizonen Kofradia eta Mistoa.
Burgumaisua da konpainien burua. Antzinako Gipuzkoako alkateak bezala janzten da: frakarekin, gerriko gorriarekin, espolinak dituzten bota beltzekin, aginte-makilarekin eta ostruka-lumak dituen bikornio beltzarekin. Komandanteak, berriz, txapel gorria, jaka beltza eta sablea eramaten ditu soinean, eta zaldian joaten da. Laguntzaileak eta agindu-kornetinak izaten dira haiekin batera.
Desfilearen buruan Hatxeroen Eskuadra joaten da, larruzko amantalak eta artile zurizko kapela luzeak soinean.
Horietaz gainera, Danborrada, Musika Banda, Kabildoa, Zalditeriako eskolta eta Artilleriako bateria ere badaude.
Koloretako festa ikusgarria izaten da, eta herritar eta bisitariek ilusioz bizitzen dute; bisitari askorentzat harrigarria izaten da.
Hondarribiko Alardearen historia
1638ko uztailean, Frantziako Luis XIII.aren soldaduek Hondarribia inguratu zuten.
Setioak 69 egunez iraun zuen, hondarribiarrek denbora hori behar izan baitzuten frantziar soldaduak kanporatzeko.
Borroka eta sufrimendua bizi izan zituzten, eta debozioa ere bai. Guadalupeko Amari eskari eta erreguak egin zizkieten: laguntzen bazien, urtero prozesio batekin eskertuko ziotela agindu zioten.
Eta halaxe izan zen. 1639tik, irailaren 8an, hondarribiarrek prozesioan ateratzen dute beren Ama Birjina. Baina ez da segizio erlijiosoa bakarrik; "herritar armatuek" eskolta egiten diote.
Prozesio berezi hori da Hondarribiko Alardea.
Alardeak Euskadin
Hitzaren erroa, "ard", arabiar jatorrikoa da, eta "tropa-ikuskatzea" esan nahi du.
Alardeak Erdi Arotik datoz. Garai hartan, zeremonia zibil eta erlijiosoak laguntzen zituzten eskolta armatuak ziren.
Euskadin, miliziak foralak ziren, eta arduradun nagusi bat izaten zuten, gerra-kapitaina. Erasotzeko eta defendatzeko armak eramaten zituzten, eta, geroago, suzko armak erabiltzen hasi ziren.
Haiek dira Euskadiko alardeetako jatorrizko segizioak. Gaur egun, zenbait alarde garrantzitsu daude Euskadin, eta, haien artean, Hondarribikoarekin batera, Irungo San Martzial egunekoa nabarmentzen da. Beste post batean hitz egingo dugu hari buruz.
Orain, alardeen nondik-norakoak ezagutzen dituzula, zatoz Euskadiko ezagunenetako bat ezagutzera: Hondarribiko 2024ko Alardea.
Goiburuko irudia: Hondarribiko Turismoa