Otsailaren 8tik 14ra, presta zaitez Euskadiko jai jendetsu eta herrikoienetako batez gozatzeko, Tolosako Inauteriez, alegia. Jardueren egitarau osoa kontatuko dizugu, eta jakin beharreko guztia errepasatuko dugu Gipuzkoako herri honetako kaleak alaitasunez betetzen dituen hitzorduari buruz.
Tolosako Inauteriak gure lurraldeko inauteri ezagunenetakoak dira. Alaitasuna eta festa sei egunez luzatzen dira, mozorro, desfile, musika, dantzari, kalejira eta txistulariekin, eta protagonismo berezia dute txilaba, konpartsa eta txarangek, eta baita Pattar Zezenak ere.
Tolosako Inauterien 2024ko egitaraua
Ostegun Gizena da Tolosako Inauterien estreinako eguna. Pregoia eta txupinazoa egiten dira Plaza Zaharrean; 2024an, otsailaren 8an izango da.
Biharamunean, Ostiral Mehe egunean, Ostiral Mehe eguneko jaialdia izaten da protagonista; Leidor Antzokian egiten da.
Larunbata, Zaldunita bezpera, familientzako egun nagusia da. Adin guztietako danbor-joleek kaleak hartzen dituzte. Haiekin batera, erraldoiak eta buruhandiak aritzen dira, baita dantzari asko ere (Dantza Eguna ere esaten zaio); herriko dantza taldeek girotzen dute festa.
Igandean, Tolosako Inauterietako egun handian, pijama, txabusina eta etxeko zapatiletan irten zaitezke kalera, hala agintzen baitu tradizioak.
Egun horretan, goizean, dianak eta Tolosako Bandak goiz esnatzen dituzte tolosarrak, 08:00etan.
10:00ak aldera, karroza, txaranga eta konpartsen desfile dibertigarria abiatzen da.
Oraindik ere beste bi egun geratzen dira, astelehena eta asteartea, Astelehenita eta Asteartita, Tolosako Inauteriez gozatzeko.
Asteartean, pasta eta anisaz osatutako gosariarekin, Txistulari Bandak girotuta, 06:00ak aldera esnatzen da Tolosa.
Gauerdian, inauteriak agurtzeko, Sardinaren Hileta ospatzen da.
Hala ere, jaiaren azken akordeak hurrengo igandera arte luzatzen dira, Piñata Igandearekin egunarekin.
Ezer gal ez dezazun, hona hemen 2024ko Tolosako Inauterien egitarau osoa.
Txilabak Tolosako Inauterietan
Ostegun Gizenean, txilabaz betetzen dira Tolosako kaleak.
Izan ere, Tolosako Inauterietako jantzi tipikoetako bat da. Tunika baten antza du, eta oso koloretsua eta ikusgarria da.
Tolosarrek inauterietako ostegun eta ostiralean janzten dute, batez ere.
Zenbaitek euren txilabak egiten dituzte, kolore anitzeko oihalak eta irudimen handia baliatuta; beste zenbaitek, berriz, nahiago dute tokiko establezimendu batean erosi, katalogoa oso zabala baita eta gustu guztietarako aukerak baitaude.
Txilaba jantzi sinplea da, eta bikain betetzen du bere funtzioa: kolorea eta alaitasuna ematea, mugimenduak murriztu gabe. Hala, inauterietako giroaz goza dezakezu.
Txarangak eta konpartsak Tolosako Inauterietan
Txarangak dira festaren muina Tolosako Inauterietan. Esaterako, herritar eta bisitariak udaletxeko plazatik zezen-plazaraino gidatzen dituzte, igande, astelehen eta astearteko 16:00etan, zezenketez gozatzeko.
Tronboiak, bonbardinoak, klarineteak, piccoloak eta saxofoiak jotzen dituzte, baita bonboak, txapak eta danborrak ere.
Tolosako Inauterietan hogei txaranga inguruk hartzen dute parte, eta inauterietako pieza tradizionalak euren erara interpretatzen dituzte. Entzun itzazu Iriyarena, Galtzaundi, Praskuarena eta Pakita la Vergaresa...
Asteartean 20:00etan, Tolosako Inauterietako unerik ospetsuenetako baten txanda da. Ehunka ahots eta instrumentuk, batera, Paquito el Chocolatero kanta abesten dute, Correo kaleko balkoi bateko txarangak gidatuta.
Txistorra-pintxoak eta konpartsak Tolosako Inauterietan
Elkarte gastronomikoetako txarangek presentzia nabarmena dute. Izan ere, janari ona ezinbestekoa da behar bezalako inauteri batzuetan.
Tolosako Inauterietan, ez galdu txistorra-pintxo ezagunak; taberna askotan doan ematen dizkiete bezeroei.
Konpartsarik gabe ere ezin litezke ulertu Tolosako Inauteriak.
Xumeak dira, baina irudimentsuak, satirikoak eta lotsagabeak, eta, batez ere, inauteri-giro koloretsu oso kutsakorra sortzen dute.
Pattar Zezena Tolosako Inauterietan
Inauterietako asteartean, 08:00etan, Tolosako Inauterietako ikuskizun handienetako bat egiten da: Pattar Zezena.
Zertan datza? Zezen bolaztatuak txarangen doinuarekin mugitzen dira.
Oso ikuskizun ospetsua da, eta herriko zezen-plazan egiten da. Jende asko biltzen duenez, udala bera arduratzen da palkoetarako eta kokalekuetarako sarbideak antolatu eta banatzeaz.
Beste jarduera bat, hainbat hamarkadaz ospatu diren inauteri hauetan. Izan ere, historia luzea dute —zentsurari aurre egiteko Udaberriko Jai izendatu zituzten—, eta gaur egun Euskadiko inauterietako ezinbesteko hitzordua dira.
Jantzi txilaba eta gozatu Tolosako Inauteriez.
Goiburuko irudiaren iturria: Tolosako Turismoa.